Hoofdstuk 6 Aspecten van hersenspoeling

Het grote monster van de pornoval is ontstaan door de samenkomst van vele aspecten, waaronder maatschappelijke invloed, mediavoorstellingen, leeftijdsgenoten en het eigen persoonlijke verhaal van de gebruiker. Als je deze misvattingen niet doorziet en je enkel op wilskracht probeert te stoppen, leidt dat uiteindelijk tot een gevoel van gemis, waardoor je weer terugvalt in de val. Het is cruciaal om de ingebeelde waarde van porno te deconstrueren om succesvol te kunnen stoppen en te zien waar je wordt beroofd!

Het is belangrijk om de link tussen hersenspoeling en angst te begrijpen. Het is namelijk de angst voor toekomstige ontwenningsverschijnselen die deze verschijnselen creëert. Angst is het ontwenningsverschijnsel zelf. Denk maar aan de momenten waarop je last had van symptomen zoals zwetende handen, kortademigheid, slaapproblemen en moeite om helder na te denken. Denk nu aan soortgelijke situaties waarin je die gevoelens had, zoals bij sollicitatiegesprekken, zenuwen bij een aantrekkelijk persoon, of spreken in het openbaar. Dit zijn dezelfde angstige gevoelens die door angst worden veroorzaakt. Kortom, hoe kan een fysieke drug mensen maanden na het stoppen nog steeds in zijn greep houden? Het moet wel mentaal zijn, toch?

6.1 Stress

Niet alleen grote tragedies in het leven, maar ook kleine stressfactoren kunnen gebruikers naar het verboden en ‘onveilige’ gebied drijven dat ze eerder probeerden te vermijden. Deze stressfactoren kunnen variëren van sociale contacten en telefoontjes tot de dagelijkse zorgen van een huisvrouw met jonge kinderen. Laten we telefoongesprekken als voorbeeld nemen, vooral voor iemand die zakelijk actief is. De meeste telefoontjes komen niet van tevreden klanten of een baas die je feliciteert, er is vaak sprake van ergernis. Thuiskomen in het monotone gezinsleven met schreeuwende kinderen en de emotionele behoeften van je partner, kan ervoor zorgen dat de gebruiker – als dat nog niet het geval is – gaat fantaseren over de verlichting die porno die avond belooft te brengen. Ze lijden onbewust aan ontwenningsverschijnselen, met verzwakte stressverlagers die hen onvoorbereid laten voor extra ergernis. Het gedeeltelijk verlichten van die ontwenningsverschijnselen tegelijkertijd met normale stress vermindert de totale stress, waardoor de gebruiker een tijdelijke oppepper krijgt. Die oppepper is geen illusie, de gebruiker voelt zich echt beter dan voorheen, maar is gespannener dan hij of zij zou zijn als niet-gebruiker.

Het volgende voorbeeld is niet bedoeld om je te shockeren — EasyPeasy belooft dit niet te doen— maar om te benadrukken dat porno je zenuwen verwoest in plaats van te ontspannen. Probeer je voor te stellen dat je op een punt komt waarop je niet meer opgewonden kunt raken, zelfs niet met een zeer sexy en aantrekkelijke partner. Sta even stil en visualiseer een leven waarin een zeer lieve en charmante persoon moet concurreren met de virtuele pornosterren in je ‘harem’ om je aandacht te krijgen en daarin faalt. Stel je de gemoedstoestand voor van iemand die, zelfs als hij of zij die waarschuwing krijgt, blijft gebruiken en sterft zonder ooit echt seks te hebben gehad met deze charmante en gewillige partner. Het is makkelijk om deze mensen als raar te bestempelen, maar verhalen zoals deze zijn geen verzinsels — dit is wat de afschuwelijke nieuwigheid van de pornodrug met je hersenen doet. Hoe verder je in het leven komt, hoe meer moed wordt weggezogen en hoe meer je wordt misleid te geloven dat porno het tegenovergestelde doet.

Heb je ooit paniek gevoeld wanneer ineens de wifi uitvalt of te traag is? Niet-gebruikers lijden daar niet onder, want internetporno veroorzaakt dat gevoel. Naarmate je door het leven gaat, vernietigt het systematisch je zenuwen en moed, waardoor DeltaFosB krachtige ‘neurale waterglijbanen’ vormt die je steeds minder in staat stellen om nee te zeggen. Tegen de tijd dat je viriliteit is gedood, geloof je dat porno je nieuwe partner is en kun je het leven niet meer aan zonder.

Internetporno verlicht je zenuwen niet, het vernietigt ze langzaam. Een van de grote voordelen van het verbreken van de verslaving is de terugkeer van je natuurlijke zelfvertrouwen en zelfverzekerdheid. Je hoeft jezelf niet te beoordelen op je vermogen om een partner te bevredigen — dat is geen vrijheid. Maar deze vrijheid kun je niet verkrijgen door de dopamineglijbaan te blijven smeren op manieren die je geluk en libido ondermijnen door hetzelfde destructieve gedrag te herhalen.

6.2 Verveling

Als je zoals veel mensen bent, open je zodra je in bed ligt automatisch je favoriete pornosite, vaak zonder er echt bij na te denken. Het is een gewoonte geworden. Het idee dat porno verveling verlicht, is echter een misvatting. Verveling is namelijk een gemoedstoestand die ontstaat wanneer je iets voor langere tijd hebt moeten missen of wanneer je probeert te minderen.

De werkelijkheid is dat wanneer je verslaafd bent aan de supernormale aantrekkingskracht van internetporno en vervolgens probeert af te kicken, het voelt alsof er iets ontbreekt. Als je iets hebt om je geest mee bezig te houden dat niet stressvol is, kun je lange tijd zonder last te hebben van de afwezigheid van de drug. Maar als je je verveelt en er is niets om je geest af te leiden, verval je snel in het voeden van het kleine monster. Wanneer je jezelf overgeeft en niet probeert te stoppen of te minderen, wordt zelfs het openen van privé-browsing automatisch. Dit ritueel is zo automatisch dat als de gebruiker probeert zich sessies van de afgelopen week te herinneren, ze zich slechts een klein deel ervan kunnen herinneren, zoals de laatste sessie of de sessie na een lange periode van onthouding.

De waarheid is dat porno indirect verveling vergroot, omdat orgasmes je loom maken en in plaats van energieke activiteiten te ondernemen, gebruikers liever rondhangen, zich vervelen en hun ontwenningsverschijnselen verlichten. Het bestrijden van de hersenspoeling is belangrijk omdat gebruikers de neiging hebben om porno te bekijken als ze zich vervelen, omdat onze hersenen porno als interessant interpreteren. Op dezelfde manier zijn we ook gehersenspoeld om te geloven dat seks — zelfs slechte seks — ontspanning bevordert. Het is een feit dat wanneer mensen verdrietig zijn of onder stress staan, ze seks willen. Maar kijk eens hoe snel je bij elkaar weg wilt na het verplichte orgasme. Als het stel gewoon had besloten om te knuffelen, te praten of te slapen, zouden ze zich veel meer opgelucht hebben gevoeld.

6.3 Concentratie

Masturbatie en seks helpen niet bij het concentreren. Wanneer iemand zich wil concentreren, probeert die persoon afleidingen te vermijden. Voor een gebruiker gebeurt echter het tegenovergestelde: zonder er bewust over na te denken, opent hij of zij automatisch de browser, kijkt porno om de drang te stillen, en gaat dan verder met de taak. Dit gebeurt zo automatisch dat ze vaak vergeten dat ze überhaupt porno hebben gekeken. Door jarenlange blootstelling aan overmatige dopamine-afgifte, raken vaardigheden zoals informatie ophalen, plannen en impulscontrole aangetast door de neurologische veranderingen die hierdoor ontstaan.

Je wordt ook gedreven om nieuwigheid te vinden voor de volgende sessie, omdat hetzelfde materiaal niet genoeg dopamine en opioïden meer genereert. Je zult dus door de straten van het internet moeten zwerven op zoek naar nieuwigheid, vechtend tegen de drang om de grens over te steken naar schokkend materiaal, wat op zijn beurt meer stress veroorzaakt en je onvervuld achterlaat na het beëindigen van de sessie.

Concentratie wordt ook negatief beïnvloed doordat de dopaminereceptoren worden verminderd vanwege de natuurlijke tolerantie voor de grote dopaminepieken, waardoor de voordelen van kleinere dopamine-boosts door natuurlijke stressverlagers afnemen. Je concentratie en inspiratie zullen sterk verbeteren zodra dit proces afneemt. Voor velen is het concentratie-aspect hetgeen dat hen ervan weerhoudt om succesvol te zijn met de wilskrachtmethode: ze kunnen omgaan met prikkelbaarheid en een slecht humeur, maar het onvermogen om zich te concentreren op iets moeilijks nadat hun steunpilaar is weggenomen, breekt velen op.

Het verlies van concentratie dat gebruikers ervaren wanneer ze proberen te ontsnappen, komt niet door het ontbreken van seks, laat staan porno. Je hebt mentale blokkades wanneer je verslaafd bent aan iets en wanneer je een mentale blokkade hebt, wat doe je dan? Je start de browser — wat de blokkade niet oplost — dus wat doe je dan? Je doet wat je moet doen, je gaat door zoals niet-gebruikers dat doen.

Wanneer je een gebruiker bent, geef je nooit de oorzaak de schuld: gebruikers hebben nooit seksuele disfunctie, alleen af en toe een dipje. Het moment dat je stopt met gebruiken, wordt alles wat fout gaat toegeschreven aan de reden waarom je bent gestopt. Nu, wanneer je een mentale blokkade hebt, in plaats van er gewoon mee door te gaan, begin je te denken: “Als ik nu mijn harem zou kunnen checken, zou dat al mijn problemen oplossen”. Je begint dan je besluit om te stoppen in twijfel te trekken en je geeft je over aan de slavernij.

Als je gelooft dat porno echt helpt bij concentratie, dan zal je bezorgdheid erover garanderen dat je niet kunt concentreren. Het is de Twijfel, niet de fysieke ontwenningsverschijnselen, die het probleem creëert. Onthoud altijd, het is de gebruiker die last heeft van ontwenningsverschijnselen, niet de niet-gebruiker

6.4 Ontspanning

De meeste gebruikers denken dat porno hen helpt ontspannen. Dat is niet zo. De hectische zoektocht naar die ‘donkere hoeken van het internet’ en de interne strijd om de grens over te steken, klinkt zeker niet als een ontspannende activiteit. Na een lange dag of een reis naar een nieuwe plek, zitten we vaak neer om te ontspannen, onze honger en dorst te stillen en volledig tevreden te zijn. Maar de gebruiker is dat niet, omdat ze nog een andere honger hebben om te stillen. Gebruikers zien porno als de kers op de taart, maar in werkelijkheid is het de ‘kleine monster’ dat gevoed moet worden. De waarheid is dat de verslaafde nooit volledig ontspannen kan zijn, en naarmate ze verder door het leven gaan, wordt dit steeds erger. Neem een online opmerking van een ex-gebruiker:

“Ik geloofde echt dat ik een kwaad demon in me had, maar nu weet ik dat ik dat had, hoewel het geen aangeboren fout in mijn karakter was, maar het kleine internetporno-monster dat het probleem veroorzaakte. In die tijd dacht ik dat ik alle problemen van de wereld had, maar als ik nu terugkijk op mijn leven, vraag ik me af waar al die grote stress vandaan kwam. In alle andere aspecten van mijn leven had ik controle, maar het enige wat mij controleerde, was de pornoverslaving. Het trieste is dat ik zelfs vandaag mijn kinderen niet kan overtuigen dat het de slavernij was die me zo prikkelbaar maakte.”

Elke keer als ik porno-verslaafden hoor die proberen hun verslaving te rechtvaardigen, is de boodschap: “Oh, het helpt me te ontspannen.” Neem het online verhaal van een alleenstaande vader wiens zesjarige zoon na een enge film bij hem in bed wilde slapen, maar de vader weigerde zodat hij zijn sessie kon hebben en urenlang kon “edgen”(climax uitstellen).

Hier is nog een vergelijking met roken: een paar jaar geleden dreigden adoptieautoriteiten rokers te verbieden kinderen te adopteren. Een man belde op, woedend. “Jullie zitten helemaal fout”, zei hij, “ik kan me herinneren dat als kind, als ik een lastig onderwerp met mijn moeder wilde bespreken, ik wachtte tot ze een sigaret opstak omdat ze dan meer ontspannen was.” Waarom kon de man niet met zijn moeder praten als ze geen sigaret rookte?

Waarom zijn sommige gebruikers zo gestrest als ze hun fix niet krijgen, zelfs na echte seks? Een verhaal online beschrijft een man die in de reclame werkt en altijd ‘nummers 9 en 10’ klaar had staan voor een date, maar hij verloor de interesse om ze mee uit eten te nemen omdat internetporno veel makkelijker was, geen restaurantuitgaven vereiste en geen kans op een ‘nee’ aan het eind van de avond. Waarom zou je moeite doen als je kleine monster je laat verlangen naar het lage risico, hoge beloning-schema dat binnen handbereik is zodra je thuis komt?

Waarom zijn niet-gebruikers dan volledig ontspannen? Waarom kunnen gebruikers niet ontspannen zonder een fix voor een dag of twee? Lees over de ervaring van een gebruiker die de onthoudingsbelofte deed en stopte, en je zult de strijd met verleidingen opmerken: duidelijk helemaal niet ontspannen als ze de ‘enige plezier’ die ze ‘mogen genieten’ niet meer mogen hebben. Ze zijn vergeten hoe het is om volledig ontspannen te zijn. Porno kan worden vergeleken met een vlieg die gevangen zit in een bekerplant; in het begin eet de vlieg van de nectar, maar op een onmerkbaar moment begint de plant de vlieg te eten.

Is het niet tijd dat je uit de plant klimt?

6.5 Energie

De meeste gebruikers zijn zich bewust van de geleidelijke effecten die de nieuwigheids- en escalatiezoektocht van porno heeft op hun hersenbelonings- en seksuele systemen. Maar ze zijn zich niet bewust van het effect dat het heeft op hun energieniveau.

Een van de subtiliteiten van de pornoval is dat de effecten op ons, zowel fysiek als mentaal, zo geleidelijk en onmerkbaar gebeuren dat we er niet van bewust zijn en in plaats daarvan het ontwenningsgevoel als normaal beschouwen. Het effect is vergelijkbaar met dat van slechte eetgewoonten: we kijken naar mensen die zwaar overgewicht hebben en vragen ons af hoe ze zichzelf zover hebben laten komen. Maar stel je voor dat het van de ene op de andere dag gebeurde — je ging naar bed slank, met gespierde armen en geen grammetje vet op je lichaam — en je werd wakker met overgewicht, opgeblazen en met een dikke buik. In plaats van wakker te worden met een volledig uitgerust en vol energie gevoel, voel je je ellendig, lusteloos en nauwelijks in staat om je ogen te openen.

Je zou in paniek raken en je afvragen welke vreselijke ziekte je ’s nachts hebt opgelopen, en toch is de ziekte precies hetzelfde. Het feit dat het twintig jaar duurde om daar te komen, is irrelevant. Porno werkt hetzelfde: als het mogelijk was om je geest en lichaam onmiddellijk over te brengen om je een direct vergelijkingspunt te geven van hoe je je zou voelen na slechts drie weken stoppen met porno, zou dat alles zijn wat nodig is om je te overtuigen. Je zou jezelf afvragen, “Zou het echt zo goed voelen?”, wat eigenlijk neerkomt op, “Was ik echt zo diep gezonken?” Je zou je niet alleen gezonder voelen, met meer energie, maar ook veel zelfverzekerder en met een verbeterd vermogen om je te concentreren.

Gebrek aan energie, vermoeidheid en alles wat daarmee samenhangt, worden handig onder het tapijt geveegd van ‘ouder worden’. Vrienden en collega’s die ook een zittende levensstijl leiden, dragen verder bij aan de normalisatie van dit gedrag. De overtuiging dat energie het exclusieve voorrecht is van kinderen en tieners, en dat ouderdom al begint in je twintiger jaren, is een ander symptoom van hersenspoeling, net als het niet bewust zijn van eet- en bewegingsgewoonten als gevolg van de samengestelde effecten van dopamine-desensitisatie.

Kort nadat je stopt met porno, zal het wazige en drukkende gevoel je verlaten. Het punt is dat je met porno altijd je energie verbruikt en in dat proces de chemie van je limbisch systeem verstoort. In tegenstelling tot stoppen met roken, waarbij het herstel van je fysieke en mentale gezondheid slechts geleidelijk verloopt, levert stoppen met porno uitstekende resultaten vanaf dag één. Het doden van het ‘kleine monster’ en het sluiten van de waterglijbanen kost wat tijd, maar het herstellen van je beloningscentrum lijkt in niets op de langzame glijdende weg naar de put. Als je het trauma van de wilskrachtmethode doormaakt, zullen eventuele gezondheids- of energiewinsten worden tenietgedaan door de depressie waar je doorheen gaat. Helaas is het niet mogelijk voor EasyPeasy om je onmiddellijk over te brengen naar je geest over drie weken, maar jij kunt het wel! Je weet instinctief dat wat je wordt verteld juist is, het enige wat je hoeft te doen is je verbeelding te gebruiken!

6.6 Sociale Avondsessies

Heb je neiging om porno te gebruiken voordat je een sociale avond te hebben om je zelfvertrouwen te boosten? Dit is een rare gedachtekronkel die logisch lijkt, maar dat niet is. Om je eetlust onder controle te houden, eet je dan thuis voordat je naar een restaurant of feestje gaat? Dit is wat je doet met sessies voor sociale avonden, je ziet er moe uit en bent niet op je best. Wellicht heb je het idee dat je tijdens sociale gelegenheden of daten moet presteren, versieren en scoren. Pogingen om je zenuwen te onderdrukken met porno en andere middelen zullen het probleem op de lange termijn alleen maar erger maken. Persoonlijk houd ik van een beetje spanning om me scherp en betrokken te houden, en jezelf mentaal en fysiek uitputten met een orgasme zal niet helpen.

Het gebruik van porno voor sociale gelegenheden komt voort uit onze zoektocht naar plezier en beloning, vooral omdat sociale situaties vaak zowel stressvol als ontspannend kunnen zijn. Hoewel dit misschien tegenstrijdig lijkt, kan elke vorm van socialisatie stress veroorzaken—zelfs met vrienden—omdat je tegelijkertijd jezelf wilt zijn en volledig wilt ontspannen. Dit geldt voor veel situaties waar verschillende factoren samenkomen. Denk bijvoorbeeld aan autorijden, waarbij je leven op het spel staat. Het is een stressvolle activiteit die veel concentratie vereist, ook al ben je je daar niet altijd bewust van. Je onderbewustzijn neemt deze signalen op. Op dezelfde manier kan de belofte van een pornosessie bij thuiskomst je gedachten bezighouden als je vastzit in het verkeer of je verveelt tijdens een lange autorit.

Een ander goed voorbeeld is een eerste date, waarbij je geest allerlei vragen oproept over de persoon die je gaat ontmoeten. Als je enthousiasme begint af te nemen na het ontmoeten van de persoon in het echt, begin je je te ontspannen, maar dan voel je je schuldig omdat je je zo voelt. Het touwtrekken is begonnen, “Ik wil seks of ik wil hier zo snel mogelijk weg”, wat je voorbereidt op post-date porno.

Zelfs als de date goed ging en je uren later bij hen thuis bent, maakt het niet uit welke kant het op gaat, je zult niet tevreden zijn als je enige doel het bereiken van een orgasme is. Op andere momenten rijd je alleen naar huis, en het enige waar je aan denkt is je online harem in plaats van jezelf te feliciteren met je inspanningen.

Je kunt er zeker van zijn dat iemand in deze positie een sessie zal hebben bij thuiskomst, en het is vaak na zulke avonden — wanneer je wakker wordt met een ongemakkelijk leeg gevoel — dat we het PMO’en het meeste zullen missen wanneer we overwegen te stoppen met porno. We denken dat het leven nooit meer zo leuk zal zijn. In feite is hetzelfde principe aan het werk: de sessies bieden simpelweg verlichting van de ontwenningsverschijnselen, soms met grotere behoeften dan andere, wat de glijbaan voor de volgende aanwijzing smeert.

Maak dit duidelijk: het zijn niet internetporno en haremleden die speciaal zijn, zo’n sociale gelegenheid is leuk en geeft voldoening. Zodra de behoefte aan porno is verdwenen, zullen zulke gelegenheden leuker worden en stressvolle situaties minder stressvol.